Тоа е најскапиот зачин на светот, нашата почва многу му одговара, но хрватските лозари се избројуваат на прсти од една рака.
Станува збор за шафран, а бербата во моментов е во тек. Иако многу луѓе лесно би полуделе кога ќе слушнат дека грамот се продава за 20 евра, брзо се ладат со сознанието дека за грам од овој зачин треба да се соберат од 140 до дури 180 цветови. И со рака! Цвет по цвет, во зори.
А единствените далматински одгледувачи на шафран се во Жерава, пишува ХРТ.
Станува збор за Горан Палека и Звонимир Баричевиќ, кои годинава сметаат на жетва од околу 30 илјади цвеќиња, а шафранот како зачин го продаваат на задарскиот гастрономски пазар:
„Шафранот што го имавме минатата година, првата година економски профитабилна, се справивме со се во Задар, во три ресторани со готвачите Саша Беган и Јосип Врсаљко.
„Конкуренцијата, некоја здрава конкуренција, секогаш е добредојдена, но ние практично немаме конкуренција. И оваа стока навистина има клиенти“.
Горан и Звонимир се пријатели уште од средно училиште, а идејата да се занимаваат заедно датира од тоа време.
Шафранот, освен што е скап зачин, во нивниот случај стана и непроценливо средство за врзување:
„Влеговме во некои години од животот кога темпото е 300 километри на час и да не го почневме тој шафран, не знам како ќе се видиме. Ова буквално ве принудува. На крајот, тој е пријател со мојот старец, јас чистам шафран со неговиот старец…“
Не е сè идеално во секое земјоделско сценарио, вклучително и овде. Би било одлично, велат, доколку државата, односно Министерството за земјоделство би ги препознала преку стимулации:
„Тие не ги гледаат потпирачите за шафран. Тоа е резултат како билка, можеби засек над пасиштето. Сметаме дека би можеле да имаме поддршка ако го вклучиме шафранот во друга категорија, макар тоа да е цвеќе“, велат за ХРТ.
Поддршката би им значела многу. Би инвестирале – велат – средства пред се во ограда на земјиште и семиња. И така продолжи позитивната приказна за шафранот. И ќе продолжат вака, со производство на најскапиот зачин на светот во Жерава.
Девет факти за шафранот
1. Името е изведено од арапскиот збор „A’z Zafran“ што значи „да се биде жолт“.
2. Шафранот има темно портокалова боја и кога ќе го помешате со вода пожолтува.
3. За да се произведе само 1 килограм од овој зачин, потребни се околу 400.000 цветови.
4. Беше омилен зачин во дрвената Месопотамија и Феникија.
5. Во арапската кујна не постои јадење во кое шафранот не се користи како еден од зачините.
6. Шпанија, Индија, Италија и Франција го користат редовно.
7. Шафранот е вообичаен додаток на супи или ориз.
8. Италијанците го користат во тестенините, а Французите во рибната чорба.
9. 1 грам шафран може да обои дури 3000 литри вода.