Неизвесноста на енергетскиот пазар, која се чувствуваше во добар дел од минатата година, а која е овогодинешното избивање на конфликтот меѓу Украина и Русија, ги зголеми цените на главните енергетски извори, нафтата и природниот гас, во Европа на рекордно ниво. .
Но, ако го споредиме тоа со растот на цените на јагленот, тие поскапувања излегуваат речиси занемарливи.
Фјучерсите на јаглен во Њукасл се консолидираа на околу 400 долари за тон среде војната, што значи дека цената на јагленот на светскиот пазар е двојно зголемена од почетокот на оваа година (на пример, на светските берзи се тргуваше со еден тон јаглен 203 долари). Според веб-страницата TradingEconomics, цената на јагленот, во однос на месечното, е зголемена за околу 58,93 отсто и во моментов на берзите се тргува по цена од 380 долари за тон. На годишно ниво цената порасна за 326,97 отсто. Сепак, во последните 24 часа неговата цена падна за речиси 9,7 отсто.
Додека европските земји, кои се обидуваат да фрлаат јаглен како извор на енергија, ги зголемуваат своите нарачки, најголем скок на побарувачката во последните неколку дена е забележан во поголемиот дел од Азија и Австралија. Покрај војната во Украина, дополнително зголемување на нарачките за јаглен поттикнаа и поплавите во Австралија, како и гласините за забрана на извозот од Индонезија.
За подобро да се одрази растот на цените на јагленот, тој треба да се спореди со растот на цените на другите извори на енергија. Според податоците на веб-страницата tradeeconomics, јагленот во последниот месец поскапе за 58,93 отсто, додека нафтата од типот брент поскапе за 23,97 отсто.
Единствениот енергенс во светот кој поскапе во последниот месец е природниот гас, што е разбирливо, кој скокна за над 72 отсто.
Иако цените во моментов изгледаат неодржливи, експертите посочуваат дека обемот на тргување е сè уште релативно мал, и дека се помалку се тргува со спотови за јаглен, но повеќе се тргува со оние на мал и среден рок, чија цена е значително пониска.
Сепак, експертите очекуваат дека ова зголемување на цените на јагленот ќе се прелее на фјучерси со кратки и средни рокови и дека ќе се зголеми притисокот врз земјите кои зависат од увозот на јаглен, пренесува Ројтерс.
Она што треба да загрижува е тоа што во моментов има нарачани количини јаглен на бродовите за транспорт на стоки многу пред овој скок на цените, а ова зголемување на „најдобрата“ цена ќе се почувствува најрано во април.
И покрај овој остар раст на цените, побарувачката на светските берзи се чини дека не се намалува. Само Индија, која е втор најголем увозник на јаглен во светот, го намали количеството на увезен јаглен. Во јануари Индија купила околу 7,08 милиони тони, што е најлошиот месец од јуни 2020 година во однос на увозот во таа земја, а во февруари увозот се зголемил на 7,33 милиони тони, покажуваат податоците на аналитичката компанија Кплер.
Оваа земја обично нарачува меѓу 10 и 15 милиони тони месечно.
Во првите два месеци од 2022 година ослабе и увозот на овој извор на енергија во Кина. За разлика од декември, кога во земјава влегле 19,35 милиони тони, Кинезите во јануари нарачале 10,11 милиони тони, а во февруари 10,38 милиони тони. Овој пад на увозот во Кина може да се објасни со краткотрајната забрана за извоз од Индонезија.
Експертите се прашуваат кога ова поскапување ќе стане неодржливо и кога ќе ја сруши побарувачката. Многу е веројатно дека големите купувачи како Индија, Бангладеш или Пакистан ќе избегнуваат да купуваат јаглен во иднина.